- شماره: ۲۶
- ویژه‌نامه: زونا – علائم، درمان و راه‌های پیشگیری ✨
- پزشک معالج: دکتر میثم ضرغامی
زونا (Herpes Zoster) یک بیماری ویروسی است که توسط ویروس واریسلا زوستر (همان ویروسی که آبله‌مرغان ایجاد می‌کند) بروز می‌یابد. این بیماری اغلب در بزرگسالانی که در کودکی آبله‌مرغان گرفته‌اند رخ می‌دهد و به‌صورت ضایعات پوستی دردناک همراه با سوزش و خارش ظاهر می‌شود. اگرچه زونا یک بیماری خودمحدود‌شونده است، اما می‌تواند عوارض جدی مانند درد عصبی مزمن (نورالژی پس از هرپس) ایجاد کند.
در این شماره، دکتر میثم ضرغامی به بررسی علل بروز زونا، روش‌های درمان و راهکارهای پیشگیری پرداخته‌اند.
زونا چیست؟
یک بیماری ویروسی: زونا ناشی از فعال شدن مجدد ویروس واریسلا زوستر در بدن است.
علائم مشخصه: تاول‌های قرمز و دردناک که معمولاً در یک سمت بدن، به‌ویژه روی تنه یا صورت، ظاهر می‌شوند.
دوره بیماری: علائم اولیه شامل گزگز، خارش یا درد است که پس از چند روز، تاول‌های پوستی ظاهر شده و طی ۲ تا ۴ هفته بهبود می‌یابند.
علل و عوامل خطر زونا
ضعف سیستم ایمنی: افرادی که به دلیل سن بالا، استرس شدید، بیماری‌هایی مانند دیابت یا مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی دچار ضعف ایمنی هستند، بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند.
افزایش سن: زونا در افراد بالای ۵۰ سال شایع‌تر است.
استرس و فشارهای روحی: استرس مزمن می‌تواند عاملی برای فعال شدن مجدد ویروس و بروز زونا باشد.
بیماری‌های زمینه‌ای: افراد مبتلا به سرطان، HIV یا بیماری‌های مزمن، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
علائم زونا چیست؟
درد و سوزش: اغلب قبل از ظهور بثورات پوستی احساس می‌شود.
بثورات پوستی و تاول‌ها: که معمولاً روی یک سمت بدن گسترش می‌یابند.
خارش و حساسیت پوستی: ممکن است همراه با ضایعات پوستی باشد.
تب، سردرد و خستگی: در برخی موارد مشاهده می‌شود.
درد عصبی مزمن (نورالژی پس از هرپس): در برخی بیماران، درد حتی پس از بهبودی ضایعات پوستی ادامه می‌یابد.
درمان‌های رایج برای زونا
داروهای ضدویروسی (Acyclovir, Valacyclovir, Famciclovir): اگر در ۷۲ ساعت اول مصرف شوند، شدت بیماری را کاهش داده و روند بهبودی را تسریع می‌کنند.
مسکن‌ها (NSAIDs، استامینوفن، گاباپنتین و پره‌گابالین): برای کاهش درد و ناراحتی بیمار.
کورتیکواستروئیدها: در موارد شدید برای کاهش التهاب تجویز می‌شوند.
کرم‌ها و لوسیون‌های تسکین‌دهنده: مانند کرم کالامین برای کاهش خارش و التهاب.
روش‌های نوین و آینده درمان زونا
لیزرتراپی کم‌توان (LLLT): به کاهش درد و تسریع روند بهبودی کمک می‌کند.
تزریق بوتاکس: در برخی موارد برای درمان درد عصبی مزمن پس از زونا استفاده می‌شود.
داروهای جدید ضدویروسی: تحقیقات جدید روی داروهای قوی‌تر و مؤثرتر برای مهار ویروس زونا در حال انجام است.
راهکارهای پیشگیری از زونا
واکسیناسیون: واکسن زونا (Shingrix) برای افراد بالای ۵۰ سال توصیه می‌شود و احتمال بروز بیماری و عوارض آن را کاهش می‌دهد.
مدیریت استرس: کاهش استرس از طریق مدیتیشن، یوگا و فعالیت‌های آرامش‌بخش.
تقویت سیستم ایمنی: رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و خواب کافی.
پرهیز از تماس با بیماران مبتلا: برای جلوگیری از انتقال ویروس به افرادی که تاکنون آبله‌مرغان نگرفته‌اند.
نتیجه‌گیری
دکتر ضرغامی تأکید دارند که تشخیص و درمان زودهنگام زونا می‌تواند از عوارض آن، به‌ویژه دردهای عصبی مزمن، جلوگیری کند. واکسیناسیون و تقویت سیستم ایمنی مهم‌ترین راهکارها برای پیشگیری از این بیماری هستند. 📞 کلینیک ماه زر – با ما از سلامت و زیبایی پوست خود مراقبت کنید!
